Wat is Klimaatkeren?
Klimaatkeren is een techniek waarbij de vruchtbare teeltlaag van de bodem wordt verdiept door organische stof dieper in de grond te mengen. Dit vergroot zowel de koolstofvastlegging als de capaciteit van de bodem om water vast te houden. Pieter Brouwer, de bedenker en initiatiefnemer, is verheugd: ‘Het is mooi dat mijn idee serieus wordt onderzocht.’ Onlangs werd voor dit project een subsidie toegekend.
Voorverkenning
Nick van Eekeren, programmacoördinator Duurzame Veehouderij & Agrobiodiversiteit bij het Louis Bolk Instituut en hoogleraar Regeneratieve graslandsystemen aan Wageningen Universiteit, is nauw betrokken bij het project. Hij legt uit dat eerdere experimenten al gericht waren op het verdiepen van de beworteling op zandgronden. ‘In Brabant onderzochten we hoe koolstofvastlegging kon worden verbeterd door organische stof dieper in de grond te brengen.’
In 2022 begon een voorverkenning voor dit project, waarbij machines werden getest om grondlagen effectief te mengen. Dit leverde positieve resultaten op, wat leidde tot de ontwikkeling van een driejarig onderzoeksproject.
Proef- en demovelden zijn aangelegd in Gelderland, Overijssel en Noord-Brabant, waarbij verschillende grondsoorten en technieken worden getest. ‘Na de eenmalige bewerking wordt het perceel ingezaaid met gras of grasklaver om snel organische stof op te bouwen en optimaal gebruik te maken van stikstofbinding. Na behandeling gaan we monitoren op beworteling, bodemstructuur en gewasproductie. En aan het eind meten we de koolstofvastlegging’, aldus Nick.
Toekomstverwachtingen
Het projectteam verwacht dat Klimaatkeren naast koolstofvastlegging (klimaatmitigatie) ook de droogtebestendigheid van graslanden zal verbeteren (klimaatadaptatie). Het kan de behoefte aan beregening verminderen en nieuwe kansen bieden voor de landbouw, zoals het genereren van CO2-credits (carbon farming). Wel blijft er aandacht voor mogelijke uitdagingen, zoals onkruid dat via de zaadbank naar boven komt.
Samenwerking
Het project wordt uitgevoerd door het Louis Bolk Instituut, De Marke Agro Innovatiecentrum (Wageningen Livestock Research), De Innovatie Coöperatie en initiatiefnemer Pieter Brouwer. Projectfinanciers zijn de TKI Agri & Food, ZuivelNL, Provincie Noord-Brabant, Provincie Gelderland, De Land Bouwers en Provincie Overijssel.