Uitmijnen: fosfaat verwijderen ten gunste van natuurontwikkeling

Om ons 45-jarig jubileum te vieren, delen we vooruitstrevend werk uit de afgelopen jaren. Dit keer onze brochure uit 2010 ‘Fosfaat uitmijnen op natuurpercelen met gras/klaver en kalibemesting’. Centraal staat de vraag hoe je landbouwgrond die voorheen bemest werd, kunt omvormen tot natuurgrond. Uitmijnen blijkt dan een mooie oplossing te zijn.

Uitmijnen: waardevol alternatief voor afgraven

Het is niet gemakkelijk om intensief bemeste landbouwgrond te verschralen tot natuurgebied. Vooral fosfaat is een hardnekkig probleem dat soortenrijkdom in de weg staat. Een van de oplossingen is het afgraven van de landbouwgrond, maar dat is een dure methode. Bovendien wordt dan met de bodem ook de organische stof, het bodemleven en eventuele cultuurhistorische waarde verwijderd. Onderzoekers van het Louis Bolk Instituut hebben een nieuwe methode ontwikkeld: uitmijnen. Dat is het verwijderen van fosfaat dankzij het inzaaien van grasklaver in combinatie met kalibemesting, en het maaisel weer inzetten als veevoer. De bodem verschraalt en lokale veehouders zijn blij met het eiwitrijke voeding die van het perceel komt. Samenwerking tussen natuurbeheerders en veehouders ligt dus voor de hand. Daarna hebben zij een tweede vorm van uitmijnen ontwikkeld, waarbij naast grasklaver ook met gras zonder klaver, en N- en K-bemesting gewerkt kan worden.

Helder stappenplan om fosfaatgehalte te verminderen

In de brochure staan de stappen voor uitmijnen beschreven. Eerst moet het fosfaatgehalte in de bodem bepaald worden. Dan volgen adviezen over de inzaai van grasklaver en bemesting van kali. Met monitoringveldjes en bodemmonsters kan het fosfaat in de jaren erna betrouwbaar gemeten worden. Zowel natuurbeheerders als veehouders – gangbaar of biologisch werkend – doen, ook nu nog, met deze brochure hun voordeel. Sinds de ontwikkeling van het uitmijnen is het Louis Bolk Instituut een samenwerking gestart met het Onderzoekscentrum B-WARE, waarbij in veel natuurontwikkelingstrajecten uitmijnen als alternatief wordt aangeboden tegenover ontgronden.

Download

Je vindt alle info in onze brochure.

Nieuwsgierig naar het bijbehorende wetenschappelijke artikel uit 2016? Download dan de Engelstalige publicatie die in het Journal of Environmental Quality is verschenen.

Of lees de brochure “Van landbouw naar natuur

Al vanaf het eerste uur denken en handelen wij vanuit de wetenschap dat mens, dier, plant en bodem met elkaar samenhangen. Nu, 45 jaar later, staan we te midden van een groeiende beweging die zich aansluit bij onze integrale aanpak voor een veerkrachtige landbouw, voeding en gezondheid. Om dit te vieren herplaatsen we een aantal vooruitstrevende Bolk-publicaties: rapporten, concepten of systemen die actueler zijn dan ooit. Lees ook het interview met onze directeur Ilse Geijzendorffer over waarom ons eigenwijze onderzoek hard nodig is.

Geplaatst op:
29-11-2022