Robuust telen met biodiversiteit

Geïntegreerde plaagbeheersing van trips

Trips vormt voor meerdere gewassen een lastig te beheersen plaag. De inzet van insecticiden zorgt ervoor dat de schade aan het gewas beperkt blijft. Breed werkende insecticiden hebben echter negatief effect op de aanwezige natuurlijke bestrijders en natuurlijk milieu. In projecten over functionele agro biodiversiteit (FAB) is wel gekeken naar relaties plaaginsect en bestrijders, maar de aanleg van bijvoorbeeld bloemenstroken geven in relatie tot trips wisselende resultaten.

2022 | Auteur(s): Leen Janmaat

Download deze factsheet als pdf

Afgelopen jaren zijn er meerdere experimenten gedaan met akkerranden en bloemstroken in uien. In aansluiting op het actieplan Plantgezondheid geeft dit project invulling aan de ambities ‘Vermindering milieuimpact met op maat toediening van gewasbeschermingsmiddelen door toepassing van precisielandbouwmethoden en vergroening van het middelenpakket’.

Robuust telen met biodiversiteit richt zich op het ontwikkelen van strategieën die inzet van insecticiden overbodig maken waarbij schade door trips aan uien aan-vaardbaar laag blijft (schadedrempel). Hierbij wordt gebruik gemaakt van reeds aanwezige en/of in te zetten gekweekte natuurlijke vijanden van tabakstrips en afweer (weglokken met feromonen of verwarring met geurstoffen). 
Kennis over de levenscyclus van trips en natuurlijke vijanden die de populaties trips in het gewas onderdrukken, en kennis van mogelijk inzetbare natuurlijke vijanden, feromonen en geurstoffen leiden tot methoden om deze plaag op natuurlijke wijze te beheersen.

Leefwijze trips

Trips (Thysanoptera) zijn kleine, slanke insecten met gerafelde vleugels. Trips voedt zich met sappen uit de cellen van verschillende soorten planten. Trips is heel lang een plaag geweest die met name in kassen voorkwam. De laatste jaren zien we een sterke toename van aantasting in allerlei gewassen buiten. Volwassen trips is bruin tot zwart van kleur en ongeveer 1-2 mm lang. 
Tripslarven zijn oranje, geel of groen van kleur, en ongeveer 1 mm lang. Trips zet 150 tot 300 eieren af in blad of bloem, waaruit larven komen. De larven doorlopen een aantal vervellingen. Voor het verpoppen laten tripslarven zich uit het gewas op de grond vallen, waarna ze in de grond verpoppen. In de kas vormt de roofmijt Amblyseius swirskii een efficiënte bestrijder van trips. Voor de buitenteelt worden bodemroofmijten uitgezet die eieren eten van trips. Trips kent meerdere natuurlijke vijanden, zoals sluipwespen, zweefvliegen, gaasvliegen, lieveheersbeestjes, etc.  Trips verbergt zich echter in de bladschachten en is daardoor niet eenvoudig te bereiken. Als het gewas erg droog is, gaan de larven op zoek naar vocht. Komen de larven in de bodem, dan vallen ze eenvoudig ten prooi van natuurlijke vijanden zoals kortschiltkever.

Doel

Door maatregelen gestoeld op natuurinclusieve landbouw en inzet van natuurlijke middelen wordt de schade door trips in uien tot een aanvaardbaar laag niveau beperkt.

Resultaat

Naast een regionale monitoring methodiek komt er een trips beheersing strategie voor de praktijk beschikbaar waarin het vaststellen van de schadedrempel en keuze voor maatregelen en middelen zijn opgenomen.

Monitoren

In 2020 is er gestart met het monitoren van trips op 10 verschillende locaties. Hiervoor zijn vangplaten geplaatst de wekelijks zijn vervangen. Door Wageningen Universiteit is op dezelfde locaties een inventarisatie gedaan van de aanwezige biodiversiteit.

Uien perceel naast vogelakker Flevoland (links) en uien in strokenteelt Zuid Holland (rechts)
Uien perceel naast vogelakker Flevoland (links) en uien in strokenteelt Zuid Holland (rechts)
Aantallen trips tabaci op vangplaten 2020 vanaf week 22
Aantallen trips tabaci op vangplaten 2020 vanaf week 22