Hoogtepunten 2023
Direct naar een onderdeel? Klik hier
Vanuit 4 afdelingen hebben we ca. 120 kleine en grote nieuwe projecten opgestart in 2023. Dit zijn de projecten die tot de hoogtepunten van 2023 behoren:
Bodem
Netwerken voor koolstofvastlegging
In het project Slim Landgebruik Netwerken hebben verschillende groepen akkerbouwers en veehouders maatregelen voor het vastleggen van koolstof ingezet en beoordeeld. Het doel was om praktijkervaring op te doen en deze te vergelijken met maatregelen die vanuit wetenschappelijk onderzoek goed scoorden. Want hoe kun je dergelijke maatregelen inpassen op het boerenbedrijf en wat kom je dan tegen?
Onderzoek naar waterbesparende irrigatietechnieken
Door klimaatverandering komen extreme weersomstandigheden steeds vaker voor. Daarvan ondervindt ook de landbouwproblemen: zowel wateroverlast als watertekort leiden in Nederland tot complicaties. Tegelijkertijd staat de beschikbaarheid van zoetwater met name in de zomer onder druk. Het is dus hoog tijd om onderzoek te doen naar nieuwe waterbesparende irrigatietechnieken voor de akkerbouw.
Robuust telen met Biodiversiteit
In diverse akkerbouwgewassen hebben Nederlandse telers last van insectenplagen. Ze zetten dan insecticiden in, maar deze hebben schadelijke neveneffecten. In het project Robuust telen met biodiversiteit richt het Louis Bolk Instituut zich daarom op het ontwikkelen van natuurinclusieve strategieën en maatregelen die de inzet van insecticiden in uien overbodig maken. Maar hoe gaat dat in zijn werk?
Akkerbouw
Passende rassen voor boer, molenaar en bakker
Akkerbouwers in Nederland hebben te kampen met baktarwerassen die suboptimaal presteren als het gaat om opbrengst en bakkwaliteit. Rassen van biologisch kwekers uit andere Europese landen kunnen wellicht een oplossing bieden. In het project Participatieve rassenvergelijking BIO baktarwe probeert een aantal biologische en natuurinclusieve Nederlandse boeren deze verschillende rassen uit. Het Louis Bolk Instituut onderzoekt welke rassen het meest kansrijk zijn voor de gehele ambachtelijke keten: boer, molenaar en ambachtelijke bakker.
Verdienen met biodiversiteit
Het Buijtenland van Rhoon is een succesvol voorbeeld van natuurinclusieve akkerbouw: er is namelijk aandacht voor recreatie, natuur en een rendabele landbouw. Het verdienmodel van de agrariërs is nu vooral gericht op een lagere pachtprijs en meerwaarde in de lokale korte keten. Maar wat boeren aan biodiversiteit leveren wordt nog maar nauwelijks beloond. Hoe kunnen we hier een solide beloningsysteem voor deze onmisbare ecosysteemdiensten opzetten?
Lupine voor innovatieve akkerbouwers
Beleidsmakers en wetenschappers zetten in op een groter aandeel plantaardige eiwitgewassen in het kader van de eiwittransitie. Een beloftevol gewas is dan lupine voor menselijke consumptie, een teelt die heilzaam is voor bodem en biodiversiteit. Omdat er maar beperkt expertise over deze teelt is, werkt het Louis Bolk Instituut met partners aan het project Kennisdelen lupine.
Veehouderij
Kruidenrijk grasland: werken aan een balans tussen biodiversiteit en productie
De biodiversiteit in het landelijk gebied is de afgelopen decennia drastisch afgenomen. De verwachting dat kruidenrijk grasland bijdraagt aan het herstel van biodiversiteit is hoog, maar in hoeverre is die verwachting terecht en beantwoordt dit type gras aan wensen van veehouders? Het Louis Bolk Instituut heeft onderzoek gedaan in productief en extensief kruidenrijk grasland, hierbij gekeken naar productie, bodem en biodiversiteit en dit alles vergeleken met blijvend grasland. De resultaten zijn hoopgevend.
Ecologische innovaties beperken stikstofverlies op veenweiden
De veenweiden van Nederland zijn een uniek, karakteristiek landschap waar koeien een belangrijk onderdeel van uitmaken. De melkveehouderij heeft echter een grote opgave als het gaat om het terugdringen van stikstofverliezen. In veenweiden zorgt afbraak van veen namelijk niet alleen voor de uitstoot van broeikasgassen, maar ook voor het vrijkomen van extra stikstof. Welke maatregelen kunnen boeren in veenweiden treffen om stikstofverliezen toch terug te dringen?
Pendelende regenwormen voor klimaatadaptatie
Waterregulatie op het land wordt steeds belangrijker, omdat zowel het aantal piekbuien als periodes van droogtes toenemen. Het is bekend dat de regenworm Lumbricus terrestris, ook wel ‘pendelaar’ genoemd, bijzonder diepe gangen graaft die de waterinfiltratie en de beworteling van de bodem kunnen verbeteren. Hoe kunnen we de kwaliteiten van deze regenworm zo goed mogelijk benutten en inzetten als ecologische innovatie voor klimaatadaptatie? Dat onderzoeken we in het project KLIMAP.
Voeding en Gezondheid
Keuzehulp complementaire zorg voor ouders van kinderen met kanker
De behandeling van kanker gaat vaak samen met nare bijwerkingen zoals misselijkheid, pijn en vermoeidheid. Vooral voor kinderen met kanker is dit heel ingrijpend. Daarom wil het Prinses Máxima Centrum ouders informatie aanbieden over complementaire zorg waarmee deze bijwerkingen kunnen worden verminderd. Denk aan muziek, acupressuur, gembercapsules en hypnotherapie. Hierdoor kunnen hun kinderen de behandeling beter doorstaan en is hun kwaliteit van leven tijdens de behandeling beter.
Gezond en duurzaam voedsel voor mensen in armoede
Om voor iedereen gezonde en duurzame voeding toegankelijk te maken is er verandering nodig in het huidige voedselsysteem. Dit is extra relevant voor mensen in armoede, omdat de toegang tot dergelijke voeding vooral voor hen een grote opgave vormt. De vraag is hoe je dit kan verbeteren en hoe je ervoor zorgt dat dit aansluit bij hun behoeftes. Dit onderzochten wij binnen het project ‘Gezond en duurzaam voedsel voor mensen in armoede’.
Positieve Gezondheid en sociale cohesie centraal in nieuwe wijk Texel
Je buren gedag zeggen. Elkaar helpen waar het kan. Invloed hebben op hoe je directe leefomgeving eruitziet. Dat zijn volgens bewoners de positieve effecten van wonen in het Texelse Tuunen. Het Louis Bolk Instituut onderzocht in een vierjarig onderzoek wat de leefomgeving in het buurtskap doet voor de gezondheid van haar bewoners en de sociale cohesie in de wijk. De uitkomsten zijn in lijn met de ambities van de gemeente Texel, woningcorporatie Woontij en Novalishoeve bij de start van deze jonge wijk.
Hoogtepunten publicaties
Het meest gedownload van onze website in 2023
Hoogtepunten media
In 2023 was het Louis Bolk Instituut regelmatig in de media te zien en te horen. Opvallende onderzoeksresultaten en kritische observaties werden door dag- en vakbladen gedeeld.
Van de Raad van Toezicht
Het Louis Bolk Instituut ontwikkelt zich steeds meer van een luis in de pels naar een autoriteit waarnaar geluisterd wordt, ziet Rien Komen, de nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht. Een logisch gevolg daarvan is een andere opstelling en organisatie als instituut. “Als Raad van Toezicht moedigen we die ingeslagen weg heel erg aan.”
Louis Bolk op social media
