Het belang van bodemkwaliteit
De bodem staat aan de basis van praktisch alle landbouw- en tuinbouwproducten. Bodemkwaliteit is daarmee een cruciaal onderdeel van voedselzekerheid. Ook kan bodemkwaliteit een grote invloed uitoefenen op o.a. klimaat, biodiversiteit, en waterbeheer. De vele ecologische, biologische, en klimatologische processen die op een gezonde bodem steunen, maken bodemkwaliteit en bodembeheer daarom onderwerpen van breed maatschappelijk belang.
Bodemfilosofie en onderzoeksaanpak
De PPS Beter Bodembeheer concentreert zich voornamelijk op de volgende thema’s: organische stof, mestkwaliteit, bemesting, bodem-plant interacties, grondbewerking, verdichting van de ondergrond, en onder- en bovengrondse interacties. De bodem is een complex systeem en het onderzoeken van deze thema’s behoeft een integrale aanpak. In onze werkwijze nemen wij daarom de samenhang van bodemchemische, bodemfysische, én bodembiologische eigenschappen in acht.
Veranderingen van bodemeigenschappen kunnen traag maar gestaag verlopen. Om zulke veranderingen waar te nemen, is het noodzakelijk om lange termijn proeven op te zetten en langjarig onderzoek te verrichten. Dat is mogelijk onder deze PPS. Met een lange historie op het gebied van onderzoek omtrent duurzame landbouw, hebben wij de ervaring en expertise in huis om zowel kleinschalige als grootschalige experimenten op te zetten en uit te voeren.
Afgeronde projecten
Mest als kans
Één van onze langlopende, succesvol afgeronde projecten, is het project Mest als Kans. In dit project werden d.m.v. een 20-jaar lopende veldproef, de lange termijn effecten van verschillende types bemesting onderzocht. Het project werd destijds opgestart met financiering van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie, en is later deel uit gaan maken van de PPS Beter Bodembeheer. De resultaten van het project tonen aan dat organische stoffen die tegelijk plant alsmede bodem voedden, relatief de hoogste gewasproductie opbrengen, maar dat deze types bemesting ook leidden tot hoge uitspoeling. Voor verdere informatie over dit project, zie het eindrapport uit 2020.
Evaluatie van maatregelen voor het vastleggen van koolstof
In een ander project maakten we gebruik van bekende, relevante en professionele lange termijn experimenten in de akkerbouw en veehouderij in Nederland, om maatregelen te evalueren op hun potentie om koolstof vast te leggen in de bodem. Dit draagt bij aan het target van de overheid om in 2030 0,5 Mton CO2 per jaar netto reductie te realiseren uit slimmer landgebruik. Lees hier meer over in dit rapport over koolstofvastlegging.
Huidige en toekomstige projecten
Momenteel werken we o.a. aan een overzicht van alle effecten van (tot nu toe geanalyseerde) maatregelen op bodemkwaliteit en bodemfuncties. Hierbij worden de geschiktheid, effectiviteit, en toepasbaarheid van bodemmaatregelen getoetst. Het beoogde resultaat is een overzichtelijke toolbox van mogelijkheden waaruit boeren en beleidsmakers onderbouwde en snelle keuzes kunnen maken om functionele en maatschappelijke doelstellingen in bodembeheer te realiseren.
Projectpartners
Het Louis Bolk Instituut voert samen met Wageningen University & Research het onderzoeksprogramma van de PPS Beter Bodembeheer uit. Verder is een groot consortium van projectpartners betrokken, waaronder partners uit het bedrijfsleven (zoals penvoerder BO Akkerbouw), partners uit de overheid (zoals het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit als opdrachtgever), en onderzoekspartners (zoals het Nederlands Instituut voor de Ecologie).
Lees meer over dit project op de website PPS Beter Bodembeheer.
Partners
