Begrazing met waterbuffels levert bijdrage aan graslandbeheer

Bart G.H. Timmermans, Jan-Paul Wagenaar. 2022. Begrazing met waterbuffels levert bijdrage aan graslandbeheer. Louis Bolk Instituut.
Pagina's / pages: 12
Type: Rapport
Download (pdf, 1.74 MB)
Taal/language: Nederlands
Abstract / samenvatting in Nederlands:

Op de Stoerderij in Son en Breugel worden waterbuffels gehouden voor melk- en vleesproductie. Zowel melkbuffels als jong- en vleesvee moeten een groot deel van hun dagelijkse voer halen uit beweiding huis- en veldkavel. Het totale areaal (40 ha) bestaat uit een deel private pacht en een deel dat gepacht wordt van Staats Bosbeheer (SBB). Klassiek beheer van kruidenrijk grasland en nat schraalland omvat jaarlijks 1 tot 2 maaisneden, eventueel in combinatie met naweiden. Maaibeheer is duur. Inpassing in een bedrijfsvoering met vee kan alleen uit indien pacht/vergoeding in balans zijn met arbeidsinzet/gewasopbrengst. In deze studie is onderzocht of begrazing met waterbuffels kan bijdragen aan natuurbeheer van kruiden en faunarijk grasland.

In een vierjarige periode zijn een aantal percelen hiertoe gevolgd. Er waren twee behandelingen: jaarrond grazen zonder maaien en jaarrond grazen in combinatie met 1 keer maaien (na 1 juli). Ook zijn er exclusies aangelegd waarin alleen werd gemaaid. Kruidenaandeel en soortsamenstelling van de vegetatie zijn gemeten met behulp van de Braun-Blanquet methode.

Op percelen met als doelstelling kruiden- en faunarijke grasland maten we geen negatieve gevolgen van het begrazen door de waterbuffels. Er werd een toename in soortenaantal in 2021 gemeten. Alhoewel de drogere zomers in de observatieperiode invloed hebben gehad op deze relatief gunstige ontwikkeling, heeft de begrazing met buffels ook geleid tot een productievere vegetatie waarin ongewenste soorten beheersbaar zijn gebleven. Beide varianten laten een toename zien qua soortenrijkdom, kruidenaandeel en de aanwezigheid van interessante soorten.

De exclusies tonen ook interessante soorten zoals veldrus en kale jonker, maar door de hoge vegetatie een lager kruidenaandeel. De exclusies hadden véél meer verruiging en waren eigenlijk niet goed meer te managen.

We concluderen dat er een positieve doorontwikkeling op de door waterbuffels begraasde percelen plaatsvindt, en dat deze misschien niet puur door de waterbuffels alleen veroorzaakt wordt. Maar de buffels zorgen wel dat de verruiging binnen de perken blijft en zijn hierdoor een waardevolle schakel / toevoeging in het geheel.

Trefwoorden in Nederlands: waterbuffels, Stoerderij, landbouw en natuur, melkbuffels, Staats Bosbeheer, kruidenrijk grasland, schraalland